Ewidencjonowanie odpadów medycznych – karta przekazania odpadów

Choć temat ewidencjonowania odpadów medycznych nie jest nowy – tutaj popełniłem już jeden wpis – to tematyka karty przekazania odpadów jeszcze na blogu nie zagościła.

Czas więc to zmienić.

Jak powszechnie wiadomo, życie pisze najlepsze scenariusze. Potrafi podsuwać również ciekawe tematy wpisów.

Nie inaczej jest dziś. Tym razem zadzwonił telefon co nie co zdesperowanej Pani doktor, która podczas pierwszej w życiu kontroli Sanepidu została poproszona o dokumentację obrazującą gospodarowanie odpadami medycznymi. W skrócie, chodziło o karty przekazania odpadów. Wspomniana Pani doktor – młody lekarz rozpoczynający działalność gospodarczą – nie miała ów dokumentów. Co więcej nikt nie poinstruował jej, że musi je przechowywać, pomimo prawidłowego zdania odpadów medycznych.

Problemów teraz co niemiara, bo Sanepid na głowie, a dokumentów brak. Trzeba je odtwarzać, pozyskiwać od odbiorcy i w ogóle mnóstwo komplikacji.

Oczywiście nie ma takich spraw, których nie udałoby się rozwikłać, ale często wymaga to sporo pracy, a i tak nie zawsze można liczyć na uniknięcie konsekwencji.

Pomyślałem więc, że zrobię krótkie resume tego, co dotyczy obowiązku ewidencjonowania gospodarki odpadami medycznymi.

Znaki i instrukcje Top Design znak Uwaga Odpady niebezpieczne OA094

Zgodnie z ustawą z dnia 14 grudnia 2012r. o odpadach każdy posiadacz odpadów niebezpiecznych obowiązany do prowadzenia na bieżąco ich ilościowej i jakościowej ewidencji zgodnie z katalogiem odpadów określonym w Rozporządzeniu Ministra Środowiska w sprawie katalogów odpadów.

Rozporządzenie, jak nie trudno się domyślić, zawiera katalog odpadów wraz z listą odpadów niebezpiecznych. Wskazuje również sposób ich klasyfikacji.

Odpady medyczne zostały zakwalifikowane do grupy 18.

Ciebie najbardziej będą interesować odpady opisane kodem: 180103, 180102 oraz 180110. Wszystkie odpady z tej grupy, to odpady zakaźne.

Po prowadzeniu odpowiedniej procedury postępowania z odpadami, przychodzi taki czas, gdzie specjalistyczna firma dokonuje ich odbioru.

Podstawowym dokumentem potwierdzającym fakt oddania odpadów jest KARTA PRZEKAZANIA ODPADÓW (Karta ewidencji).

Karta ewidencji służy odnotowaniu działań związanych z gospodarowaniem danym odpadem – poczynając od jego wytworzenia do ewentualnego zagospodarowania we własnym zakresie lub przekazania podmiotowi, który posiadając stosowną decyzję administracyjną dokona jego odzysku lub unieszkodliwienia.

Kartę przekazania odpadów sporządza posiadacz odpadów, który przekazuje odpady.

Posiadaczem przekazującym odpady będzie najczęściej podmiot leczniczy prowadzący działalność w miejscu wytworzenia odpadu.

Pamiętaj, że z chwilą przekazania odpadów posiadacz odpadów, który przejmuje odpady (przedstawiciel firmy odbierającej), jest obowiązany potwierdzić przejęcie odpadów na karcie przekazania odpadów wypełnionej przez posiadacza, który przekazuje te odpady, niezwłocznie po jej otrzymaniu.

Przypominam o tym obowiązku, gdyż podczas audytów prawnych, niejednokrotnie zdarza się, że Karty przekazania odpadów są nieprawidłowo wypełnione, a przez to nie mogą stanowić dowodu potwierdzającego okoliczności w tych dokumentach stwierdzone.

Zatem prawidłowe wypełnienie Karty, w tym wszelkie w niej podpisy, opis odpadów i ich ilość – pozostają często kluczowe w kontekście ważności dokumentu.

Warto wiedzieć, że dopuszcza się sporządzanie zbiorczej karty przekazania odpadów, obejmującej odpady danego rodzaju przekazywane łącznie w okresie miesiąca kalendarzowego, za pośrednictwem tego samego transportującego odpady wykonującego usługę transportu odpadów temu samemu posiadaczowi odpadów. Zbiorczą kartę przekazania odpadów sporządza się niezwłocznie po zakończeniu miesiąca, którego dotyczy.

Powyższe rozwiązanie jest bardzo wygodne dla większych podmiotów leczniczych, które wytwarzają zwiększoną ilość odpadów medycznych, nie posiadając często wystarczającego miejsce ich składowania w lodówkach. Wówczas transport odpadów odbywa się częściej niż standardowy raz w miesiącu, zaś na koniec danego miesiąca należy wystawić jeden – zbiorczy – dokument, obrazujący etapowe odbiory.

Ewidencję odpadów można prowadzić w formie uproszczonej. Zdecydowana większość podmiotów stomatologicznych korzysta z uproszczonej formy ewidencji.

Na czym ona polega?

Otóż w razie gdy wytwarzasz w ciągu roku kalendarzowego nie więcej niż 100 kilogramów odpadów niebezpiecznych, lub innych odpadów niż niebezpiecznie i komunalne, w ilości do 5 ton – wówczas ewidencja odpadów prowadzona jest wyłącznie w oparciu o Kartę przekazania odpadów.

Dla odpadów komunalnych nie ma obowiązku prowadzenia jakiejkolwiek ewidencji, a co za tym idzie organy kontrolne, w tym Sanepid, NFZ bądź Wojewoda, nie mają prawa kontrolowania gospodarki odpadami komunalnymi i nie mogą żądać w tym zakresie przedstawienia jakichkolwiek dokumentów.

Prawidłowo wypełnioną Kartę przekazania odpadów należy bezwzględnie przechowywać przez okres 5 lat, od końca roku kalendarzowego, w którym ją wystawiono.

Karta przekazania odpadów – jako jedyny dokument potwierdzający prawidłowe wypełniania obowiązku ewidencyjnego – stanowi podstawę kontroli dla organów, w tym Sanpeidu lub Wojewody.

Karta stanowi również podstawy dla sporządzony corocznie zestawień, o których już co nie co wspomniałem TU.

Na zakończenie, trzeba powiedzieć o konsekwencjach nieprowadzenia ewidencji odpadów albo prowadzenia jej w sposób nieterminowy lub niezgodnie ze stanem faktycznym.

Tutaj ustawa o odpadach – będąca jak niektórzy ją nazywają, małym kodeksem karnym z uwagi na zakres środków penalnych – przewiduje karę grzywny.

Zatem w opisanej przeze mnie na wstępie sytuacji, lekarzowi grozi kara od 20 do 5000 zł, wymierzana w drodze mandatu karnego na podstawie art. 180 ustawy o odpadach, do którego zastosowanie będą miały przepisu Kodeksu wykroczeń i Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenie.

Niewątpliwie fakt nieposiadania Kart przekazania odpadów bądź ich posiadanie wybiórcze (brak niektórych z nich) lub dysponowanie Kartami niepodpisanymi traktować można jako okoliczność nieprowadzenia ewidencji odpadów.

Inspektorzy Sanepidu nie mają podstawy prawnej dla wymierzania mandatów karnych w razie nieprzestrzegania przepisów ustawy o odpadach w zakresie nieprowadzenia bądź nieterminowego lub nierzetelnego prowadzenia ewidencji odpadów.

Wyłącznie Inspektorzy Inspekcji Ochrony Środowiska są uprawieni do karania w ww. sytuacjach, ci zaś mogą być powiadamiani przez Inspektorów Sanepidu o dostrzeżonych nieprawidłowościach.

Kończąc powoli, zwracaj proszę szczególną uwagę przy wypełnianiu Karty na podpisy i pieczęci oraz skrzętnie przechowuj dokumenty przez okres przewidziany ustawą. Będzie to z pewnością tańsze i mniej stresujące, niż późniejsze konsekwencje płynące z możliwych uchybień.

Do usłyszenia!

24 thoughts

  1. Witam Panie Arku,

    w związku ze świetnie opisanym tematem odpadów nasuwa mi się pytanie, czy muszę żądać oraz dodatkowo posiadać zaświadczenia o utylizacji odpadów, które zostały przekazane przez mój podmiot leczniczy? Mój odbioraca żąda za jedno takie zaświadczenie dodatkowe 18 zł (tylko za wystawienie papieru) – zastanawiam się czy faktycznie jest to obligatoryjne?

    Fajnie byłoby, gdyby Pan opisał temat zestawu obowiązkowych procedur postępowania w podmiocie leczniczym. Czy nadal obowiązuje ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. 2008 Nr 234 poz. 1570 z dnia 30 grudnia 2008 r.)

    z góry dziękuję za odpowiedz i pozdrawiam

    Dariusz

    1. Panie Dariuszu,
      Uprzejmie Pana przepraszam, ale gdzież zapodział mi się Pana komentarz. To wina filtrów skrzynki pocztowej.

      Co do potwierdzenia utylizacji niebawem pojawi się odrębny wpis. Postaram się tam wszystko wytłumaczyć. Jedno jest pewne. Pan – jako wytwórca i posiadać odpadów – jest za nie odpowiedzialny, aż do ich utylizacji. Oczywiście dzieli się Pan tą odpowiedzialnością, ale jednak… Potwierdzenie utylizacji natomiast całkowicie Pana zwalnia z odpowiedzialności w sytuacji, gdyby przekazane przez Pana odpady nie zostały jednak zutylizowane i po jakimś czasie ktoś je znajdzie w przydrożnym rowie.

      Ustawa o chorobach zakaźnych u ludzie oczywiście nadal obowiązuje i ma niemałe zastosowanie w praktyce podmiotu leczniczego !

      Pozdrawiam

  2. Witam!
    Dołączam się do pytania Pana Dariusza – czy muszę OBOWIĄZKOWO posiadać dokument ze spalarni potwierdzający utylizację odpadów, które oddałam firmie odbierającej te odpady???? Czy są jakieś przepisy na to??? O takim niby obowiązku poinformował mnie pracownik firmy odbierającej ode mnie odpady i szczerze mówiąc – podniósł mi ciśnienie. To po co ja im oddaję odpady, skoro i tak niby muszę mieć kwit ze spalarni? Czy nie prościej byłoby w takim razie samemu bezpośrednio oddawać śmieci do spalarni? W tym momencie rola pośrednika staje się zbędna… Na dodatek taki papier to koszt dodatkowo 18,45 PLN, co staje się ironią, ponieważ za śmieci płacę 16,20 za kg! To jakiś absurd jest! To tak jakbym oddawała auto na złom do firmy, która się tym zajmuje i jeszcze potem żądała potwierdzenia od tego, kto od nich wziął to auto i je zutylizował, że zostało ono zutylizowane! To po co w takim razie ci pośrednicy?! Żeby kasę od nas łupić bez sensu?! Czy w takim razie nikt nie kontroluje firmy odbierającej odpady co z nimi zrobiła?? Przecież ktoś ich z tego rozlicza, wiec po co JA mam mieć kwit ze spalarni??? Przecież to chyba ONI go powinni mieć, bo to ONI oddają moje śmieci do spalarni???? PROSZĘ O JAK NAJSZYBSZĄ ODPOWIEDŹ!!! Jejcik – jeśli to prawda, to chyba do sądu zaskarżę te przepisy osobiście!!!
    Pozdrawiam,
    dentystka Basia.

    1. Szanowna Pani Barbaro,

      Takie potwierdzenie jest jest Pani niezbędne, a już na pewno nie stanowi przedmiotu kontroli służb sanitarnych. Ja w zupełności podzielam Pani uwagi, jednakże tak jest napisana nowa ustawa o odpadach i nic na to nie poradzimy. Często logika i litera ustawy chodzą odrębnymi drogami.

      Niebawem – już wspomniałem o tym w odpowiedzi p. Dariuszowi – będzie o tym wpis.

      Również Panią przepraszam. Analogicznie jak komentarz p. Dariusza, filtr skrzynki wyrzucił mi inf. o jego zamieszczeniu.

      Proszę o chwilę cierpliwości. W tym tygodniu opiszę problem.

      Pozdrawiam

  3. Bardzo ciekawy artykuł, podzielam zdanie p. Basi o bezsensowności potwierdzenia utylizacji odpadów ale może być tak, że to potwierdzenie będzie konieczne.
    Pozdrawiam i dziękuję za przemyślenia na temat kontroli Sanepidu.
    Marta – Inspektor Sanepidu;-)

    1. Pani Marto,

      Wiem, że część moich czytelników to również urzędnicy ze służb sanitarnych.
      Aby była jasność – mam pełen szacunek do Państwa pracy. Co więcej, uważam że dobrze działająca służba sanitarna to jakaś zdobyć cywilizacji, która pozwala nam wszystkim czuć się bezpiecznie. Oczywiście wszystko to jest istotne, gdy każda ze stron należycie wykonuje swoje obowiązki i nie szuka się na siłę nieprawidłowości, tam gdzie ich nie ma…

      Przykład: jakiś czas temu Panie z Sanepidu (podczas pewnej kontroli) spisywały dentystki z pomalowanymi paznokciami i pierścionkami na rękach…. To już odrobinę przesada.

      Co zaś tyczy kwestii mandatów za nieprawidłową ewidencję gospodarki odpadami, w pełni podtrzymuję zajęte stanowisko. Rozporządzenie, stanowiące wykaz aktów prawnych na podstawie których możliwe jest nałożenie mandatu karnego przez Inspektorów Sanepidu, nie wymienia w swojej treści ustawy o odpadach, a co za tym idzie brak jest kompetencji PIS do karania.

      Z ukłonami dla Pani !

      1. „Rozporządzenie, stanowiące wykaz aktów prawnych na podstawie których możliwe jest nałożenie mandatu karnego przez Inspektorów Sanepidu, nie wymienia w swojej treści ustawy o odpadach, a co za tym idzie brak jest kompetencji PIS do karania”. Panie Arkadiuszu jakie to Rozporządzenie ma Pan na myśli, bo nasza sanepidowska prawniczka ma odmienne zdanie na ten temat. Będę wdzięczna za informację. Pozdrawiam. Marta.

  4. Witam,

    Odnośnie dokumentacji potwierdzającej spalanie odpadów odebranych przez firmy, które zajmują się odbiorem odpadów. U mnie sytuacja jest trochę inna, oczywiście dostaję taki dokument ale nieodpłatnie i z tego co wiem nikt nie bierze za to pieniędzy. Dokument jak dokument, co chwila wymyślają coś nowego, żeby „zmniejszyć” biurokrację i ułatwić życie przedsiębiorcy. A propos firm odbierających odpady, jak Pani nazwała „pośredników” są to firmy, które posiadają wszystkie niezbędne decyzje na gospodarowanie odpadami i są one niezbędne, gdyż jak by sama Pani woziła do spalarni odpadów przykładowo X, bo zawiązała by Pani z nimi umowę, to powiedzmy w lipcu było by wszystko ok, a w sierpniu spalarnia miała by przestój, czyli była by wyłączona bo tak to zwykle bywa i trzeba by było jechać do innej spalarni, a wcześniej z nią zawrzeć umowę itd.. i tutaj koło się zamyka. Firmy, które odbierają od nas odpady czyli jak Pani określa „pośrednicy”mają zazwyczaj podpisane umowy z kilkoma spalarniami i jest to po prostu wygoda dla nas – petentów, a ceny są niższe niż by Pani sama oddawała do spalarni, z resztą nie można bo na przewóz odpadów trzeba mieć odrębne pozwolenie. Jeżeli chodzi o kontrolowanie, to wiem od właściciela firmy, która mnie obsługuje, a znam się z nim ok. 10 lat, kontrolują ich dokładnie raz w roku, czasem nawet dwa. Więc cały ta sprawa z dokumentami potwierdzającymi spalenie to po prostu wymysł, kogoś kto nie ma o tym bladego pojęcia i tylko utrudnia nam życie. Pozdrawiam

  5. Panie Jarku, dziękuję pięknie za wpis. Wszak powstał on po to, że część przedsiębiorców nie jest w tak dobrej sytuacji, jak Pan i za potwierdzenie wymuszane są od nich opłaty. Przecież, gdyby nikt nie brał opłat, to i problem nie powstałby. Faktem jest, że rozporządzenie w tej sprawie powstało deko później, ale jednak. O ile sam dokument nie jest obowiązkowy, o tyle niektórzy przedsiębiorcy muszą nadal za niego płacić. proszę uwierzyć mi na słowo, że to nie jest mój wymysł.

    Co do przedsiębiorców odbierających odpady – nie mam wielkiego doświadczenia w ich branży. Ba nie mam żadnego. Warto tylko jednak się upewnić, że posiadają oni zezwolenie na odbiór i przewód odpadów.

    Pozdrawiam !

  6. Witam!
    mam jedno zapytanie odnośnie tego dokumentu, który jest potwierdzeniem utylizacji odpadów zakaźnych.
    Które kody odpadów to odpady zakaźne?

    1. Pani Małgorzato, odpady zakaźne (a w zasadzie powinno się mówić niebezpieczne) to przede wszystkim te o kodach: 18 01 03 oraz 18 01 02.

      1. nie wszystkie odpady niebezpieczne to odpady zakaźne. Obecne nie ma żadnego aktualnego rozporządzenia mówiącego wprost, które kody odpadów klasyfikujemy jako odpady zakaźne. Kiedyś było takie rozporządzenie, ale teraz to można się jedynie domyślać, np. na podstawie sposobu postępowania z nimi.

  7. Pamiętajmy że ośrodki służby zdrowia
    muszą pozbywać się odpadów opakowaniowych, resztek żywności i odpadów
    niebezpiecznych w sposób przyjazny dla środowiska. Może by tak przestać oszczędzać i zainwestować w prasy do odpadów, belownice i kompaktory Mil-ek. Redukcja objętości, zyski ze sprzedaży posegregowanego surowca i wreszcie porządek to właściwa droga do zoptymailzowania zarządzania odpadami.

  8. Panie Arkadiuszu,
    za 2 tygodnie rozpoczynam działalność gosp. pod postacią indywidualnej praktyki lek. wyłącznie w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego. Czy z tego tytułu jestem wyjątkiem i nie obejmuje mnie obowiązek ewidencjonowania odpadów medycznych? Czy na pewno pozostaje to w gestii mojego pracodawcy, tj. podmiotu leczniczego z którym zawarłem kontrakt?
    Gorąco pozdrawiam!

  9. Witam.Pracuję w DPS i mam pytanie,dotyczace odpadów niebezpiecznych medycznych-typu zużyte opatrunki po odleżynach,igły strzykawki itp.a więc do kogo należy wynoszenie tych odpadów do zamrażarek ,do opiekunów,pokojowych czy pielęgniarek?
    Goraco pozdrawiam.Anna

    1. Pani Anno, chyba chodziło o lodówki… Kto zajmuje się transportem takich odpadów wewnątrz zakładu, to sprawa tego zakładu i rozdziału obowiązków. Tutaj nie ma jakiś szczególnych przepisów, nakazujących czy zakazujących dokonywania takich czynności danym grupom personelu.

  10. Witam Panie Arku,
    Chciałam Panu podziękować za ten blog. Mnóstwo użytecznych informacji wyłożonych w przyjazny sposób. Nie jesteśmy co prawda lecznicą stomatologiczną tylko nową przychodnią POZ ale wiele Pańskich rad jest również dla nas pomocnych. Fantastyczna sprawa.
    Pozdrawiam. Monika

  11. Witam, mam pytanie dotyczące pakowania i przechowywania odpadów medycznych. Interesuje mnie ten temat od strony bardziej kierowcy który fizycznie odbiera odpady które często są przechowywane w otwartych workach, w niektórych zdarzają się igły. A pomieszczenia na te worki są blaszane z tyłu budynku często nagrzane przez słońce, podobne niedbalstwo spowodowało u mnie już 4 zakucia igłą która była w czerwonym work

  12. Panie Arkadiuszu,
    żona prowadzi gabinet kosmetyczny i oddaje odpady medyczne do utylizacji.
    Jednak odpadów tych jest na tyle mało (5-8 igieł miesięcznie, parę wacików), że sam odbiór jest dużo droższy niż utylizacja. Zastanawiamy się więc czy w ogóle jest to konieczne ponieważ ustawa
    z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach definiuje „odpady medyczne” jako odpady powstające w związku z udzielaniem świadczeń zdrowotnych oraz prowadzeniem badań i doświadczeń naukowych w zakresie medycyny, a gabinet czy salon kosmetyczny świadczeń zdrowotnych nie prowadzi.
    Na jakiej podstawie sanepid może się domagać utylizacji odpadów z salonu kosmetycznego?
    Bardzo proszę o jakiś komentarz.
    pozdrawiam
    Maciej Trocki

    1. Panie Macieju, Sanepid wykonuje ustawę o zapobieganiu i zwalczeniu chorób zakaźnych i to na jej podstawie kontroluje – trochę pośrednio – kwestię odpadów medycznych. W istocie Sanepid nie ma kompetencji do badania prawidłowości wykonania ustawy o odpadach, gdyż za to odpowiedzialny jest WIOŚ. Nie mniej – na Państwa miejscu bardziej skupiłbym się nie na sklasyfikowaniu odpadów, jako medyczne – gdyż jest to może mało fortunny zwrot, trochę nie do stosowany do rzeczywistości i możliwym spektrum działania przedsiębiorców. Zgodzę się, że Pana żona jako kosmetyczka nie wykonuje – bo i też nie może – świadczeń zdrowotnych, to jednak wytwarza tzw. odpady niebezpieczne, z grupy H9 – zakaźne. Te zaś – szczególnie igły – zawierają żywe drobnoustroje chorobotwórcze lub ich toksyny oraz inne formy zdolne do przeniesienia materiału genetycznego, o których wiadomo lub co do których istnieją wiarygodne podstawy do sądzenia, że wywołują choroby u ludzi i zwierząt. W rezultacie żona wytarza odpad o kodzie 180103* – tak jak inny medycy. Dlatego niestety, ale powinna spełniać te same wymagania, co dla odpadów medycznych, niebezpiecznych. Jedynie skala działalności odróżnia Pana żonę od gabinetów, nie zaś rodzaj opadu, z którym wiążę się konieczność takiego, a nie innego postępowania.

      Mam nadzieję, że wyjaśniłem Panu zagadnienie.

  13. Witam.Prowadze gabinet kosmetyczny,wczoraj mialam kontrol z sanepidu i wymagana jest umowa o odpadach medycznych,uslugi jaki wykonuje to makijaz,paznokcie zelowe henny,woski i klasyczny frezarkowy pedikiu orz masaze twarzy,nie uzywam igiel,manikir bez cazkowy czyli nie przerywam ciaglosci naskorka ,ale niby jest wymgany ten dokumen,koszty sa tez nie male jesli to gabinet jednoosobowy,nie wiem z kim zawrzec taka umowe gdyz stomaolg twierdzi ze nie moze jej zawrzec bo nie moze odpdow przyjmowac z zewnatrz,nie wiem juz co mam zrobic.

  14. Dzień dobry, planuje otworzyć prywatny gabinet stomatologiczny. Gdzie powinnam przechowywać odpady medyczne tzn. igły a gdzie worki z odpadami. Czy może to być w pomieszczeniu czy w lodowce? Jesli tak to jaka powinna być powierzchnia tego pomieszczenia i wielkość lodówki i czy do tego pomieszczenia można wchodzić tylko i wyłącznie przez gabinet i czy może tam być umywalka na brudne wiadra a czy musi być dodatkowo zwykła umywalka dla personelu? Trochę zawile moje pytanie ale chcę wiedzieć na 100% bo jestem w trakcie projektowania powierzchni pod gabinet. Dziękuję, Joanna

    1. Panie Arkadiuszu, dopiero przed chwilą odkryłam Pana bloga i bardzo przepraszam za ten wpis powyżej. Za dużo w nim szczegółów. Jesli tylko mogłabym sie dowiedzieć gdzie worki z odpadami powinnam przechowywać. Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

Odpowiedz na „Arkadiusz JóźwikAnuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *